Tekst źródłowy strony Unia Lubelska

[[Plik:Unia lubelska.PNG|thumb|300px|Unia Lubelska - obraz Jana Matejki]]

'''Unia lubelska''' – umowa międzynarodowa Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim zawarta 1 lipca 1569 na Sejmie w Lublinie. Określana jako unia realna, w odróżnieniu od poprzednich, wiążących oba państwa tylko osobą władcy (unia personalna). Została przyjęta 28 czerwca, a podpisana 1 lipca 1569, ostatecznie ratyfikowana przez króla 4 lipca 1569. W jej wyniku powstało państwo znane w historiografii jako Rzeczpospolita Obojga Narodów – ze wspólnym monarchą, herbem, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną – zachowano odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo.

== Postanowienia unii lubelskiej ==


* Oba państwa miały mieć jednego władcę wybieranego wspólnie przez oba narody w wolnej elekcji i koronowanego na króla Polski i wielkiego księcia Litwy w Krakowie.
:
* Powołano wspólny Sejm walny, obradujący w Warszawie, którego izba poselska składała się ze 120 posłów koronnych i 48 litewskich, a w skład Senatu weszło 113 senatorów koronnych i 27 litewskich.
:
* Oba człony Rzeczypospolitej zobowiązały się prowadzić wspólną politykę obronną i zagraniczną
:
* Zachowano odrębne urzędy centralne, tytuły i dostojeństwa z zakresem kompetencji identycznym w obu krajach
:
* Wprowadzono identyczną monetę, bitą osobno w każdym państwie
:
* Zachowano odrębne wojsko polskie i litewskie
:
* Zachowano odrębne języki urzędowe (na Litwie język ruski)
:
* Egzekucja królewszczyzn i podważanie nadań królewskich nie miały zastosowania na Litwie
:
* Uchwalono unifikację systemów prawnych
:
* Zniesiono zakaz nabywania przez Polaków dóbr na Litwie