Historia rodziny Kotkowskich
Kotkowski (Chotkowski, Chodkowski) – odwieczna szlachta, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców).
Pochodzenie rodziny Kotkowskich herbu Ostoja
Ostojowie Kotkowscy 1 .
Przydomek Kotkowskich herbu Ostoja
Przydomkiem Kotkowskich herbu Ostoja jest imię Ścibor (Scibor, Stibor, Czścibor, Czcibor, Cibor). Jest to staropolskie imię męskie oznaczające tego, który czci walkę. Czasem Kotkowscy używają zapisu nazwiska w formie dwuczłonowej – Ścibor-Kotkowski lub Ostoja-Kotkowski.
Znani przedstawiciele rodziny Kotkowskich herbu Ostoja
- Piotr Kotkowski (zm. po 1548) – dworzanin króla Zygmunta Augusta.
- Elżbieta Kotkowska (zm. po 1553) – dziedziczka dóbr ziemskich w Pniwczycach.
- Jan Kotkowski (zm. po 1569) – podczaszy sieradzki, (czasem tytułowany cześnikiem sieradzkim).
- Mikołaj Kotkowski (zm. po 1587) – podstoli sieradzki.
- Mikołaj Kotkowski (zm. po 1594) – podczaszy sieradzki, poseł na sejmy, studiował na uniwersytecie w Bazylei, dziedzic Gołaszyna.
- Zygmunt Kotkowski (zm. 1630) – poseł na sejm.
- Bartłomiej Kotkowski (zm. po 1658) – archidiakon kamieniecki.
- Mikołaj Kotkowski (zm. po 1658) – burgrabia krakowski, komornik graniczny biecki.
- Piotr Kotkowski (zm. po 1660) – burgrabia piotrkowski.
- Mikołaj Kotkowski (zm. po 1699) – stolnik liwski.
- Krzysztof Ścibor-Kotkowski (zm. 1715) – podczaszy nowogrodzki. Ożeniony z Krystyną z Konar Firlejówną.
- Marianna z Kotkowskich Oppeln-Bronikowska (zm. 1715) – matka Adama Oppeln-Bronikowskiego, generała wojsk saskich.
- Bogusław Ścibor-Kotkowski (zm. 1745) – podczaszy nowogrodzki, dziedzic Kaczkowic, Więckowic, Sobowic i Rzuchowej. Syn Stanisława Ścibor-Kotkowskiego i Heleny z Dębian.
- Salomea z Kotkowskich Sędzimirowa (zm. w II poł. XVIII w.) – podczaszanka nowogrodzka, burgrabina krakowska. Córka Bogusława Ścibor-Kotkowskiego. Małżonka Andrzeja Feliksa Sędzimira h. Ostoja, burgrabiego krakowskiego.
- Teresa z Kotkowskich Straszewska (zm. w II poł. XVIII w.) – podczaszanka nowogrodzka, skarbnikowa krakowska. Córka Bogusława Ścibor-Kotkowskiego. Żona Floriana Straszewskiego.
- Jerzy Kotkowski (zm. po 1757) – komornik trocki, właściciel majątku Micewicze. Syn Kazimierz Kotkowski, komornik trocki
- Józef Kotkowski (zm. 1771) – rotmistrz chorągwi pancernej, dziedzic dóbr Nagórzanki.
- Stanisław Ścibor-Kotkowski (zm. przed 13 III 1776) – sędzia ziemski krakowski, stolnik krakowski, miecznik krakowski, poseł na sejm koronacyjny Stanisława Poniatowskiego z województwa krakowskiego, dziedzic Gołyszyna, właściciel Janowic.
- Franciszek Kotkowski (ur. 1756) – burgrabia lidzki.
- Ignacy Ścibor-Kotkowski (1771-1856) – uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, właściciel majątku w Bodzechowie, na który składały się rozległe dobra ziemskie oraz fabryki żelaza, kopalnie i lasy. Syn Józefa Kotkowskiego, dziedzica dóbr Nagórzanki. Jego małżonką była Anna Agnieszka Marianna Kliszewska.
- Julian Kotkowski (ur. 1824) – nauczyciel geografii, lekarz, lektor języków słowiańskich w Szkole Głównej w Warszawie.
- Władysław Kotkowski (zm. 1866) – uczestnik konspiracji poprzedzającej wybuch powstania styczniowego, członek policji narodowej, zesłaniec syberyjski, jeden z przywódców powstania zabajkalskiego.
- Apolinary Kotkowski (zm. po 1872) – dziedzic Hawłowic Dolnych, Rozborza Okrągłego, Świebodnej i Dobkowic, członek Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie. Jego małżonką była Bronisława Ustrzycka.
- Zygmunt Piotr Ostoja-Kotkowski (zm. 1888) – właściciel fabryki papieru w Czerlanach. Syn Piotra Kotkowskiego i Zofii Pomazańskiej. Mąż Ignacji Androszewskiej.
- Celestyn Ostoja-Kotkowski (zm. po 1897) – właściciel zakładu optycznego we Lwowie.
- Ignacy Leon Ścibor-Kotkowski (1837-1901) – współwłaściciel majątku w Bodzechowie. Jego rodzicami byli Józef Kotkowski i Antonina Zębczyńska. Mąż Anieli ze Ścibor-Kotkowskich.
- Bolesław Ścibor-Kotkowski (1838-1906) – współwłaściciel majątku w Bodzechowie, właściciel dóbr ziemskich Potoczek, członek zarządu towarzystwa akcyjnego zakładów żelaznych Bodzechów, absolwent Wyższej Szkoły Technicznej w Krakowie. Jego rodzicami byli Franciszek Józef Ścibor-Kotkowski i Józefa Salomea Zglinnicka. Jego małżonką była Maria Ścibor-Kotkowska.
- Stanisław Ścibor-Kotkowski (1840-1911) – powstaniec styczniowy, współwłaściciel majątku w Bodzechowie, właściciel dóbr ziemskich Potoczek. Jego rodzicami byli Franciszek Józef Ścibor-Kotkowski i Józefa Salomea Zglinnicka. Ożeniony dwukrotnie – z Wandą Cichowską i Heleną Leszczyńską.
- Kazimierz Kotkowski (zm. 1919) – szef II pułku ułanów.
- Franciszek Ścibor-Kotkowski (1871-1922) – właściciel Niemienic i Kotówki. Syn Bolesława Ścibor-Kotkowskiego i Marii Ścibor-Kotkowskiej. Ożeniony z Jadwigą Baczyńską.
- Seweryn Filip Ścibor-Kotkowski (1877-1920) – właściciel majątku Sowia Góra. Syn Bolesława Ścibor-Kotkowskiego i Marii Ścibor-Kotkowskiej. Ożeniony z Marią Gregorowicz.
- Marceli Ścibor-Kotkowski (zm. 1926) – inżynier komunikacji, budowniczy kolei w Sandomierskiem, właściciel dworu w Kosowicach. Syn Marcelego Kotkowskiego i Anieli Fijałkowskiej.
- Antonina Marcelina ze Ścibor-Kotkowskich Gombrowiczowa (1872-1959) – dziedziczka części majątku w Bodzechowie. Córka Ignacego i Anieli Ścibor-Kotkowskich. Żona Jana Onufrego Gombrowicza. Matka Witolda Gombrowicza.
- Józef Stanisław Ostoja-Kotkowski także Stan Ostoja-Kotkowski (1922-1994) – polski malarz, rzeźbiarz, scenograf, fotografik, twórca sztuki laserowej.
Majątki ziemskie Kotkowskich herbu Ostoja
Kotków, Rdułtowice, Wola Kotkowska, Pniwczyce (dziś Plucice), Gołyszyn, Olszyny, Kaczkowice, Więckowice, Sobowice, Rzuchowa, Nagórzanki, Janowice, Bodzechów, Denków, Kosowice, Dobkowice, Hawłowice Dolne, Rozbórz Okrągły, Świebodna, Ciemięrzowice, Odebranka, Cieszacin Mały, Kisielów, Hnadkowice, Rokszyce, Stodolina (część wsi Wysoka Strzyżowska), Potoczek, Niemienice, Kotówka, Sowia Góra, Miłoszowice, Podlesie, Szczytniki, Micewicze.
Przypisy
1. .
Źródła i literatura
- B. Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1584, s. 370.
- K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J. N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1846, t. III, s. 80, t. V, s. 328.
- A. Boniecki, A. Reiski, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913, t. XI, s. 379-385.
- S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. VII, s. 333, 334.
- Poczet szlachty galicyjskiej i bukowieńskiej, Lwów 1857, s. 120.
- J. S. Dunin Borkowski, Spis nazwisk szlachty polskiej, Lwów 1887, s. 178.
- E. Żernicki-Szeliga, Der polnische Adel und die demselben hinzugetretenen andersländischen Adelsfamilien. General-Verzeichniss. Bd. 1, Hamburg 1900, s. 458.
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 85, 86, 326.
- E. Sęczys, Szlachta guberni augustowskiej, lubelskiej i radomskiej wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa 2018, s. 212.
- B. Łuszczyński, Silva Heraldica, rkps, Biblioteka Narodowa, t. IV, s. 268-276.
- G. Błaszczyk, Herbarz szlachty żmudzkiej, t. III, Warszawa 2015, s. 230, 231.
- C. Malewski, Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. Powiaty lidzki, oszmiański i wileński, Warszawa 2016, s. 112, 288, 592.
- Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, cz. 5, Warszawa 2006, s. 67-69.
- Źródła dziejowe, t. XIII, Warszawa 1883, s. 254.
- Polski Słownik Biograficzny, t. XIV, s. 471-474.
- S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, t. A–O, Poznań 1926, s. 196.
- Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Kurnik 1993, s. 156, 163, 265.
- Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Kurnik 1993, s. 70, 95, 105, 191, 234.
- Teki Dworzaczka - Regesty.
- Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, oprac. L. Grzebień SJ, Kraków 1996, hasło: Kotkowski.
- Ł. Jewuła, T. Kargol, K. Ślusarek, Słownik miejscowości i elity wiejskiej zachodniej Małopolski w latach 1772-1815, Kraków 2015.
- Wystawa Europa w rodzinie. Ziemiaństwo polskie w dwudziestym wieku, przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej i Polskie Towarzystwo Ziemiańskie. Internetowa prezentacja wystawy – Gombrowiczowie.
- M.J. Minakowski(a), Wielka Genealogia Minakowskiego(j), nazwisko: Kotkowski.